Dr. Derya TOSUN


SİGARA BIRAKMAK


1. Hastalar Sigara Bırakma Polikliniğine Nasıl Başvurabilirler?
Sigarayı bırakmaya karar veren kişiler, telefonlarından 171'i tuşlayarak ALO 171 Sigara Bırakma Danışma Hattı'nı arayabilir, 182’yi tuşlayarak Merkezi Hastane Randevu Sisteminden yada telefonlara indirilebilen  MHRS uygulamasına girerek randevu talep edebilirler.

2. Sigarayı bırakma Süreci Nasıl işlemektedir.
Sigara bırakma polikliniklerine başvuran bireyler genel bir sağlık kontrolünden geçirilir. Detaylı fizik muayene ve anamnez sonrası, sigaraya bağlı oluşabilecek sağlık problemleri ve tedavi için engel bir durum olup olmadığına bakılmaktadır. Sonrasında fiziksel ya da ruhsal bağımlılık varlığı ve derecesi değerlendirilir. Gerekli değerlendirmeler sonrasında kişiye en uygun tedavi planı oluşturulur ve tedaviye başlanır. Tedavi sonrası belirli aralıklarla kontroller yapılarak İlaç yardımcı oluyor mu, ilacın yan etkileri yaşanıyor mu değerlendirilir, yoksunluk belirtileri ve başa çıkma yöntemleri görüşülür.

3. Sigarayı Bırakmak İçin İlaç Kullamak Zaruri mi?
Sigarayı bırakmada medikal tedaviler (ilaç tedavileri), nikotin replasman tedavileri ( nikotin sakızı, pastiller, burun spreyleri veya inhaler gibi), bilişsel davranışsal terapi gibi yöntemler bulunmaktadır. Nikotin bağımlılığı tedavisinde en iyi sonuçlar farmakoterapi ve farmakolojik olmayan davranış tedavilerinin kombinasyonu ile elde edilmektedir. Sigara bırakma polikliniğine başvuran hastalarda fiziksel ya da ruhsal bağımlılık varlığı ve derecesi değerlen- dirildikten sonra hasta için en uygun tedaviye hasta - hekim işbirliği ile karar verilir.

4. Sigarayı bırakmanın Ruhen ve Bedenen Olumlu Yansımaları Nelerdir?

Sigarayı bırakmanın ardından saatler, günler, aylar hatta yıllar sonra vücutta hem fiziksel hem ruhsal değişiklikler meydana gelir. Bu değişiklikleri bilmek sigara bırakma sürecinde önemli bir motivasyon kaynağıdır. İlk olarak sigarayı bıraktıktan 2 saat sonra nikotin vücudunuzu terk etmeye, 6 saat sonra kalp atış hızı ve kan basıncı düşmeye başlar. 12 saat sonra sigara dumanından kaynaklanan zehirli karbon monoksit kan dolaşımınızdan temizlenir ve ciğerlerinizin daha iyi çalışmasını sağlar. Sigara içmek, dil üzeri ve burundaki sinir uçlarının hasarlanma- sına sebep olarak tat ve koku kaybına neden olduğundan sigarayı bıraktıktan 2 gün sonra tat ve koku duyularınız keskinleşir, yiyecek ve içeceklerin tadı daha iyi alınmaya başlar. 2 - 12 hafta içinde kan dolaşımı iyileşir, böylece kalp ve damar hastalıklarının oluşma riski düşer ayrıca yürüme, koşma, daha rahat merdiven ve yokuş çıkma gibi fiziksel aktiviteler kolaylaşır. 3 - 9 hafta sonra öksürme, nefes darlığı, hırıltı gibi problemler azalır ve akciğerleriniz güçlenir. 12 ay sonra, koroner kalp hastalığı riski yarı yarıya azalır. 2 - 36 ay sonra, mesane kanseri riski yüzde 50 azalır. 5 yıl sonra kalp krizi riski yarıya iner. 10 yıl sonra akciğer kanseri riski yarıya iner, kalp krizi riski hiç sigara içmemiş bir kişinin riskiyle aynı orana düşer.

Sigarayı bırakmak fiziksel sağlık için bir dizi yarar sağlamasının yanı sıra ruh sağlığını da iyileştirebilir. Bu da kişinin hayattan daha çok zevk almasını ve enerjisinin artmasını sağlar, yaşam kalitesini artırır. Bilimsel çalışmalar, insanların sigarayı bıraktıktan sonra daha az stresli olduğunu gösteriyor. Sigara içmeyi bırakmak kaygı ve stresin azalma-sına yardımcı olur ve ruh hâlini iyileştirir. Uyku kalitesini arttırır.

5. Sigara Bırakma İlacının Herhangi Bir Yan Etkisi Bulunuyor mu?
Şuan ülkemizde sigara bırakma polikiniklerinde kullanılan ilaçlardan biri olan sitizin (nikitabs), Cytisuslaborinum (Altın Yağmur akasyası) tohumlarından elde edilen bitki bazlı bir alkaloiddir.

Çalışmalardan elde edilen bulgular sitizinin yarı ömrünün yaklaşık 4,8 saat olduğunu ve %95'inin değiştirilmemiş şekilde idrarla atıldığını ortaya koymuştur. Sitizin karaciğerde metabolize olmaz, ve ilaç-ilaç etkileşimleri bildirilmemiştir. Mevcut ilacın spesifik bildirilmiş bir yan etkisi olmayıp genel ilaç kullanımlarında oluşabilecek olan sık yan etkileri  bulantı, kusma, uykusuzluk, tat değişiklikleri, ağız ve boğaz kuruluğu, iştahsızlık ve kan basıncında hafif artıştır. Ancak dozun azaltılmasının bu yan etkileri hafiflettiği gösterilmiş ve semptomların ilacın kesilmesinden sonra düzeldiği görülmüştür. Genellikle bu şikayetler ilaç kesmeyi gerektirecek düzeyde değildir. Sitizin psikofiziksel değişikliklere neden olmadığından araç kullanan veya makine işleten kişiler için kullanılması uygundur.

Sitizin gebelik, emzirme, şiddetli ateroskleroz ve kontrolsüz hipertansiyon durumlarında kullanılmamaktadır.
 

YAZARLAR