Uzman Dr. Umut OTLU


SAĞLIKLI YAŞ ALMA


               “Yaşama yıllar katarken, yıllarımıza da yaşam katalım…”

               Yaş, bir bireyin dünya üzerinde ne kadar süre yaşadığını ifade eden bir kavramdır. Doğum anından itibaren başlayan yaş süreci, birçok fiziksel, zihinsel ve sosyal değişimi içerir. Yaşlılık ise, yaşamın ileri dönemlerindeki bir aşamayı temsil eder. Genellikle 65 yaş ve üstündeki bireyleri ifade eder, ancak yaşlılık deneyimi görecelidir ve herkes için farklılık gösterebilir. Yaşlılık, genellikle fiziksel gücün azalması, bazı sağlık sorunlarının ortaya çıkması ve yaşam tarzında değişikliklerle birlikte gelir. Bununla birlikte, yaşlılık aynı zamanda bilgelik, deneyim ve yaşam tecrübesiyle birleşen bir dönemdir.

 

               Yaşlılık da bebeklik, ergenlik gibi hayatın doğal bir parçasıdır. Yaşamın her dönemi kendine özgü deneyimleri ve zorlukları içerir. Sağlıklı yaşam tarzı seçimleri, sağlık bakımı, sosyal bağlantılar ve zihinsel aktiviteler gibi önlemler, sağlıklı ve tatmin edici bir yaşam sürebilmek için önemlidir. Yaşamın her aşamasında kendimize ve sağlığımıza özen göstererek, yaşın sadece bir sayı olduğunu unutmadan yaşamın keyfini çıkarabiliriz.

 

               Gelişmiş ülkelerdeki ortalama yaşam süresi genellikle 70 ila 80'li yaşlardadır. Örneğin, Japonya'da ortalama yaşam süresi dünyanın en yükseklerinden biridir ve yaklaşık 85 yıldır.

 

               Dünyada ve ülkemizde son yıllarda sağlık hizmetlerinin iyileşmesi, bulaşıcı  hastalıkların kontrol altına alınması, aşı programlarının uygulanması, temiz su erişiminin artması ve bilinçli sağlık davranışlarının yaygınlaşması, tıbbi teknolojideki ilerlemeler ve sağlık hizmetlerine erişimin genişlemesi, insanların daha uzun ve sağlıklı bir yaşam sürmelerini sağlamıştır. TÜİK verilerine göre, 2020 itibarıyla Türkiye'de doğan bir çocuğun ortalama yaşam süresi 78,7 yıldır. Bu, geçmiş yıllara kıyasla önemli bir artışı temsil etmektedir.

 

               Yaşam süremiz uzadıkça, sağlıklı bir yaşlanma süreci sürdürmek giderek daha önemli hale geliyor. Sağlık, mutluluk ve yaşam kalitesi açısından iyi bir yaşlanma deneyimi, her bireyin hakkıdır. Ancak, sağlıklı bir yaşam tarzı benimseme ve bazı önlemler alma konusunda bilinçli olmak gerekmektedir. 

 

               Yaşlanma sürecinde yaşam amaçları, hobiler, aile bağları ve sosyal destek gibi unsurlar da önemlidir. İyi bir yaşlanma deneyimi için sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek ve kendine özen göstermek önemlidir.

 

               Dengeli Beslenme :

               Sağlıklı bir yaşamın temeli, dengeli ve besleyici bir diyetle atılır. İyi bir beslenme rejimi, doğru miktarda protein, lif, vitamin ve mineral içeren taze meyve ve sebzeleri içermelidir. Yağ asitleri bakımından zengin balık, tam tahıllar ve sağlıklı yağlar da önemli birer bileşendir. Yeterli miktarda su tüketimi de vücut fonksiyonlarını destekler.

 

               Fiziksel Aktivite-Spor-Egzersiz

               Düzenli egzersiz yapmak, sağlıklı bir yaşamın temel taşlarından biridir. Egzersiz, kas kuvvetlendirme ve esneme hareketleri, genel sağlık durumunu geliştirir, kas kütlesini korur, kemik yoğunluğunu artırır ve zihinsel sağlığı destekler. Yürüyüş, yüzme, bisiklet sürme ve yoga gibi aktiviteler, yaşa bağlı sağlık sorunlarını azaltır ve yaşlanma sürecini yavaşlatır.

 

               Zihinsel Egzersiz :

               Yaşlanma sürecinde zihinsel sağlığın korunması da önemlidir. Beyin egzersizleri, zihinsel keskinliği artırır ve bellek fonksiyonlarını geliştirir. Bulmacalar çözmek, yeni bir dil öğrenmek, müzik dinlemek veya çalmak, sanatsal etkinliklere katılmak gibi zihinsel meydan okumalar, beyin sağlığını destekler ve yaşa bağlı bilişsel gerilemeyi azaltır.

               

               Sosyal Bağlantılar:

               Sağlıklı bir yaşamın vazgeçilmez bir parçası, sosyal bağlantıların korunması ve güçlendirilmesidir. Aile, arkadaşlar ve toplumla bağlantı kurmak, mutluluğu artırır, stresi azaltır ve depresyon riskini düşürür. Sosyal etkinliklere katılmak, gruplarla birlikte hobileri paylaşmak ve gönüllü çalışmalara dahil olmak, yaşamın anlamını ve amaçlarını güçlendirir.

 

               Stres Yönetimi :

               Stres, yaşlanma sürecini hızlandıran ve sağlık sorunlarına yol açabilen bir etkendir. Stresle baş etmek için gevşeme tekniklerini kullanmak, meditasyon yapmak, hobilerle uğraşmak ve rahatlama yöntemlerini uygulamak önemlidir. Stresi yönetmek, zihinsel ve fiziksel sağlığı korur ve yaşam kalitesini artırır.

 

               Düzenli Sağlık Kontrolleri:

               Düzenli sağlık kontrolleri, erken teşhis ve tedavi imkanı sağlar. Kan basıncı (tansiyon),  kolesterol düzeyleri, diyabet, kanser taramaları ve diğer önemli sağlık göstergelerinin izlenmesi önemlidir. Doktorunuzla düzenli olarak iletişimde olmak ve sağlık sorunlarınızı paylaşmak, sağlıklı yaşlanma sürecinizi destekler.

 

               Sağlıklı yaşlanma, bir bütün olarak sağlığımızın ve yaşam kalitemizin korunmasıdır. Yaşamın her aşamasında sağlığımızı ve iyi olmayı önemseyerek, sağlıklı yaşlanmanın tadını çıkarabiliriz. Unutmayalım ki, yaşlanma sadece bir sayıdır ve gerçek yaşam enerjisi, sağlığımızı koruyarak ve değerlerimize bağlı kalarak yaşamımızın her anında bulunur.

YAZARLAR