Dr. Nurullah ABALI


Kur’an’ın Mesani (İkişerli) Özelliği


 “Allah, sözün en güzelini benzeşen (müteşabih) anlamlı olarak, ikişerli (mesani) bir kitap halinde indirmiştir…”  (Zümer [39] 23).

Kur’an’ın mesani (t. mesna) yani ikişerli özelliği, iki madde halinde açıklanabilir:

a) Bir meseleyi zıddıyla, karşıtıyla anlatmak:

Örneğin Zümer [39] 22-23’te görüldüğü gibi, ayetlerde pozitif ve negatif olgular daima bir arada karşıtlık metoduyla verilmektedir. Ebrar - füccar (iyiler - kötüler), yer - gök, ins - cin, hak - batıl, cennet - cehennem, uyarı - müjde gibi.

b) Bir ayetin başka ayet / ayetler tarafından ikişerli sisteme göre ele alınması, açıklanması:

Kur’an mesani yani ikişerli sisteme göre Allah tarafından düzenlenmiş ve açıklanmış bir kitaptır (Araf [7] 52).

Kur’an’ı bir insan açıklarsa, onun açıklamaları Allah’ın açıklaması zannedilir. O zaman da bunlar Allah’a iftira ve dine ilave olmuş olur. Bundan dolayı, Allah’tan başkasına kul olunmaması için açıklamayı Allah kendisi yapar (Hud [11] 1-2).

Örnek olarak Al-i İmran [3] 103’te Allah’ın ipine sımsıkı sarılıp ayrılmamamız istenir. Bu ipin ne olduğunu, bu ayetin mesanisi olan Zuhruf [43] 43 açıklar: Kur’an (Bir başka örnek için bkz.: Enam [6] 8’in mesanileri şu ayetlerdir: Hicr [15] 8; Furkan [25] 22; Zariyat [51] 31-32).

Kur’an’ın içindeki bağlantıları bizzat Allah kurmuştur. Kur’an bilgisine sahip uzmanın görevi, Kur’an’ı kendi görüşüne göre açıklamak değildir. Onun görevi, Allah’ın ilgili ayetler arasında kurduğu bağlantıları bulup aktarmaktır.

Faydalanılan Eser: 
Fatih Orum, Kur’an’ı Anlama Usulü, s. 191-193.
 

YAZARLAR