Uzman Dr. Umut OTLU


CÜZZAM HAFTASI

Cüzzam hastalığının diğer adı lepradır. Cüzzam hastalığı neredeyse insanlık tarihi kadar eskidir. Cüzzam, Lepra bakterisinin neden olduğu kronik (süreğen) seyirli bir enfeksiyon hastalığıdır.


                Niçin Cüzzam Haftası?

                Cüzzam Haftasının en önemli amacı, toplumun cüzzam ve cüzzamlıya karşı oluşan önyargılarını, yanlış inançlarını ve bilgisizlikten kaynaklanan korkularını önlemektir. Cüzzam hastalığının erken tanısının sağlanması, dünya standartlarına uygun bir şekilde tedavisi ve izlenmesiyle hastaların topluma kazandırılması amaçlanmaktadır.

                Cüzam hastalığı için iki koşulun bir arada bulunması gerekmektedir. Birincisi; lepra mikrobuna karşı doğal bağışıklığın bulunmamasıdır. Hemen hemen insanların tümü bu hastalığa karşı doğal olarak dirençlidir. Doğal bağışıklığın olmaması hali, insanlara kendinden önceki soylardan geçen bir özelliktir. İkincisi; dışarıya bakteri çıkaran aktif durumda bir hastanın olması ve onunla uzun süreli ve çok yakın temas halinde olmaktır. Bulaşma genellikle aynı aile içindeki büyüklerden 10 - 11 yaşına kadar olan çocuklara yönelik olarak ortaya çıkmaktadır.

                Hastalığın belirtileri, mikrop vücuda girdikten sonra 2 - 7 yıl sonra ortaya çıkar. Bu nedenle tanı koymak zorlaşır. Hastalık ilk olarak sinirleri, daha sonra deriyi tutar. Bunlara bağlı olarak;

                - Vücudun herhangi bir yerinde deri yüzeyinden hafif kabarık ya da biraz daha büyük ama çok kabarık olmayan kırmızı - mor renkli kabarıklıklar

                - Değişik büyüklükte, keskin sınırlı, pembe-kırmızı - mor renkli kabarıklıklar,

                - Özellikle yüz, göz çevresi, yanaklar, dirsek ve dizlerin dış - ön yüzlerinde daha sık görülen nohut - ceviz büyüklüğünde topak ve kabartılar, bu lezyonların bazılarının açılmasından oluşan yaraların izleri,

                - Kol ve bacaklarda his kaybı veya azalması, bazı hareketleri yapmada zorluk ve güç kaybı,

                - Burunda tıkanıklık ve zaman zaman görülen hafif kanamalar,

                - Kol ve bacak sinirlerinin bulunduğu yerlerde duyarlık ve ağrı genel ve sık görülen belirtiler görülmekte olup, bu belirtilere benzer durumların bulunduğu başka hastalıklar olduğu da unutulmamalıdır.

                Erken ve doğru tanı koyulamayan hastalarda bakteriler yerleştikleri sinirlerde yıkıma yol açarlar ve bu nedenle bazı sakatlıklar görülebilir.

                Cüzzam tedavi edilebilir bir hastalıktır ve en az üç ilaçtan oluşan kombine tedavi ile en çok bir yıl içinde tamamen tedavi edilebilmektedir.

                Hastaların tedavisinde kullanılan ilaçlar devlet tarafından ücretsiz olarak sağlanmaktadır.               

                Cüzzamın sosyoekonomik durumla yakın ilişkisi olduğu belirlenmiştir. Sağlığa uygun evlerde yaşayan, iyi besin alan, iyi gelişen toplumlarda kendiliğinden kaybolabilmektedir. Halen saptanan her yeni hasta, yaşamlarının sonuna kadar değişik gereksinimlerinin çözümlenmesi ve çevrelerinin kontrolü açısından kayıt altında tutul maktadır. Lepralı hastaların tedavileri İstanbul, Ankara ve Elazığ illerinde bulunan Lepra Hastanelerinde yapılmakta olup takipleri ise yaşadıkları ildeki sağlık kurumlarınca yürütülmektedir.

YAZARLAR