Lösemi, kan hücrelerinin özellikle de akyuvarların normalin üzerinde çoğalması ile kendini gösteren bir kanser türüdür. Çocukluk çağındaki kanser vakalarının %35'ini lösemiler oluşturur ve birinci sıradadır. Türkiye’de her yıl 16 yaşın altında 1200 - 1500 yeni lösemili çocuk vakası bildirilmektedir. En sık çocukluk çağında 2 - 5 yaşlarında artmaktadır. 1 yaşın altında, 10 yaşın üstündeki yeni vakalarda tedaviye cevap azalmaktadır.
Lösemiler, vücuttaki kan üretim sistemini (lenfatik sistem ve kemik iliği) etkileyen kanserlerdir. Lösemiler akut veya kronik olarak (mikroskoptaki görünüşlerine göre alt gruplara ayrılırlar) ve tümörün yayılım ve gelişim özelliklerine göre sınıflandırılırlar. Genel olarak, akut lösemiler çocuklarda ortaya çıkarken, kronik lösemiler daha çok yetişkinlerde görülme eğilimindedirler. Kan kanserinin hücre tipine göre (myeloid, lenfoid gibi) ve hastalığın süresine göre (akut, kronik) çeşitleri vardır.
Belirtiler
Farklı lösemi tipleri bulunmakla beraber en sık görülen belirtileri hepsi için şunlardır;
• İştahsızlık
• Kansızlık
• Zayıflama
• Ele gelen büyük lenf nodu (Özellikle koltuk altı veya boyunda)
• Nedeni bilinmeyen Ateş
• Gece Terlemesi
• Sık tekrarlayan Enfeksiyonlar
• Devam eden halsizlik, yorgunluk
• Ciltte kendiliğinden veya kolaylıkla meydana gelen kanama ve çürükler
• Vücutta özellikle kemiklerde ve eklem yerlerinde ağrı
Risk Faktörleri
Risk faktörü olarak tanımlanan etmenler, bir hastalığın gelişme olasılığını arttıran etkenlerdir. Ancak burada belirtilmesi gereken nokta şudur ki; bir kişinin bir veya birden fazla risk faktörüne sahip olması o kişide mutlaka o kanserin / veya hastalığın gelişeceği anlamına gelmemektedir. Risk faktörlerine sahip olduğu halde hastalık / kanser geliş meyen insanlar bulunmaktadır.
Löseminin gelişme nedeni bilinmemekle birlikte, bilinen risk faktörleri şunlardır;
• Atom bombası gibi çok yüksek düzeyde radyasyon maruziyeti,
• Bazı kimyasallar (Benzen gibi)
• Kemoterapi veya radyoterapi öyküsünün bulunması
• Bazı genetik rahatsızlıklar (Down Sendromu gibi)
• Miyelodisplastik sendrom gibi bir takım kan hastalıklarına sahip olma
• Sigara
• Aile öyküsü
Tanı
Lösemi tanısında en sık kullanılan tanı yöntemleri şunlardır;
• Kan testleri
• Kemik iliği biyopsisi,
Tedavi
Tedavi şemaları hastalığın tiplerine ve safhalarına göre değişiklik gösterir. Radyoterapi, kemoterapi, immunoterapi ve kemik iliği nakli başlıca tedavi şekilleridir.