Akılcı ilaç kullanımı; kişilerin hastalığına ve bireysel özelliklerine göre; uygun ilacı, uygun sürede, uygun dozda, en düşük maliyetle kolayca sağlayabilmeleri olarak tanımlanmaktadır. Akılcı ilaç kullanımındaki sorumlu taraflar; hekim, eczacı, hemşire, diğer sağlık personeli, hasta / hasta yakını, üretici vb. sayılabilir.
Mikrop nedir?
Mikroplar; hastalığa sebep olabilen gözle görülmesi mümkün olmayan küçük canlılardır. İnsanda hastalık yapan mikroplar arasında bakteriler, virüsler, mantarlar veya parazitler sayılabilir. Bu etkenlerin her birinde kullanılacak ilaç grubu farklıdır. Antibiyotikler ise sadece bakteri’nin neden olduğu hastalıklar içindir.
Antibiyotik Ne Değildir?
Soğuk algınlığı ve grip çoğunlukla bakterilerin değil, virüslerin neden olduğu ve kendi kendine iyileşebilen hastalıklardır. Antibiyotik alımını gerektirmezler. İyi bir bağışıklık sistemi bu tür hastalıkları yenebilir. Antibiyotik, sizin grip ve soğuk algınlığını atlatmanıza yardımcı olmaz.
Antibiyotik ağrı kesici değildir. Bakteriyel enfeksiyonlarda kullanılmadığı takdirde, antibiyotik ağrıyı dindirmez, burun akıntısını ve öksürüğü hafifletmez. Grip ve soğuk algınlığının başkalarına geçişine engel olmaz. Antibiyotikler sadece bakteriyel hastalıklarda kullanılır ve ayrıca belli bir bakteriye sadece belli antibiyotikler kullanılır.
Neden Bilinçsizce Antibiyotik Kullanmamalıyız?
Vücudumuzda normal şartlarda bizimle birlikte yaşayan, hastalık yapmayan çok farklı çeşitlerde ve çok sayıda bakteri vardır. Ayrıca antibiyotiklerin bazıları vücudumuzdan atıldıktan sonra da dış ortamdaki bakterilerle temas halinde olmaya devam etmektedir.
Bakteriler, uygun olmayan şekillerde, uygun olmayan sıklıkta ve yetersiz dozlarda antibiyotiklerle gelişigüzel karşılaştıklarında, bu antibiyotiklere karşı direnç geliştirmeye başlarlar. Yani daha önce bir bakteriyi etkisiz hale getirebilen antibiyotik, artık tamamen faydasız hale gelir. Bakterilerin antibiyotiklere karşı geliştirdiği bu dirence “Antibiyotik Direnci” denir.
Hali hazırda bu direnç bazı bakteri gruplarında gözleniştir. Eğer bu direnç yaygınlaşır ise, şu anda kolaylıkla tedavi edilebildiğimiz bir bakteriyel hastalık bile, direnç nedeniyle ölümcül olabilecektir.
Antibiyotiklerin Doğru Kullanımı
Antibiyotikler sadece doktor tarafından verildiğinde kullanılmalıdır. Reçete almadan eczacınızdan antibiyotik talep etmeyiniz. Zaten reçetesiz antibiyotik satılması yasaktır.
Gereksiz antibiyotik kullanmamak kadar, reçete edilen antibiyotiği doktorun önerdiği şekilde kullanmak da önemlidir. Antibiyotik mutlaka doktorun önerdiği doz aralıklarında ve her gün tam olarak günün aynı saatlerinde alınmalıdır. Kişi kendini iyi hissetse bile kutu bitene kadar antibiyotiğe devam etmelidir. Antibiyotikler, ileride kullanılmak amacıyla evde bulundurulması gereken ilaçlar değildir. Ayrıca birine iyi gelen antibiyotik, başkasına zarar verebilir, gereksiz kullanılan her ilaç gibi gereksiz antibiyotik kullanımıyla da istenmeyen yan etkileri görülebilir.
Antibiyotik kullanmayı gerektiren ve gerektirmeyen hastalıklar birbirlerine benzer özellikler gösterebilirler. Bu yüzden kişi antibiyotik kullanımına gerek olup olmadığı kararını doktoruna danışmadan vermemelidir.
Hayvanlarda Antibiyotik Kullanımı
Antibiyotiklerin hayvanlarda bilinçsizce kullanılması ve atık kontrolünün iyi yapılmaması durumunda da antibiyotiklere dirençli bakteriler bu kez hayvanlar yoluyla gelişmekte ve dolaylı olarak insanları etkilemektedir. Ayrıca tarımda kullanılan antibiyotik de doğaya karışarak insanı etkilemektedir.
Nezle ve Grip
Nezle ve grip; genellikle bakterilerin değil, virüslerin neden olduğu hastalıklardır. Hastalığın ilerlememesi, enfeksiyon etkeninin topluma yayılmaması için en etkin tedavi yöntemi yatak istirahati, C vitamininden zengin beslenmek ve bol sıvı alımıdır. Bunların dışında doktorunuzun önerdiği antibiyotik dışı ilaçlar da rahatlamanıza yardımcı olacaktır.
Eğer kişinin soğuk algınlığı 10 günden fazla sürüyorsa, sağlık durumu gittikçe kötüleşiyorsa, ateşi düşmüyorsa hekime başvurmalıdır. Kişiler arası nezlegrip gibi hastalıkların geçişini önlemek için hijyenik önlemler alınmalıdır. Bir mendile hapşırdıktan veya öksürdükten sonra o mendil atılmalı, diğer nesnelerle ve insanlarla temas etmeden önce eller mutlaka yıkanmalıdır
Saklama Koşulları
ilaçlar gibi antibiyotikler de çocukların göremeyeceği, ulaşamayacağı yerlerde, ışıktan ve nemden korunarak ve ambalajında saklanmalıdır. İlaç; hekimin veya eczacının önerdiği yolla kullanılmalıdır. Unutmayınız ki; her ilaç her kullanım şekline uygun olarak üretilmemiştir. Hekime; gebelik, emzirme durumu, alerji, kronik hastalıkların varlığı ve başka ilaçların kullanımı gibi özel durumlar mutlaka bildirilmelidir.
Sonuç Olarak, Yarınlarımızı Ve Çocuklarımızı Düşünerek…
Antibiyotikler, hekimin gerekli görmesi halinde uygun süre ve uygun dozda kullanılması gereken ilaçlardır.
Antibiyotiklerin uygun olmayan kullanımı, etkinin yok olmasına sebep olan dirence neden olur.
Antibiyotikler yalnızca eczanelerden temin edilmeli ve hekime danışılmadan antibiyotik kullanılmamalıdır.
# ANTİBİYOTİKTE DEĞİL, SAĞLIĞINIZDA ISRARCI OLUN #