Akılcı İlaç Kullanımı, kişilerin klinik bulgularına ve bireysel özelliklerine göre; uygun ilacı, uygun süre ve dozda, en düşük fiyata ve kolayca sağlayabilmeleri olarak tanımlanmaktadır.
Bu tanım ilk defa 1985 yılında Nairobi’de Dünya Sağlık Örgütü tarafından yapılmıştır.
• Akılcı olmayan ilaç kullanımının en önemli örneklerinden birisi gereksiz yere antibiyotik kullanımıdır.
• Enfeksiyon hastalıklarının tedavisinde antibiyotik kullanma eğilimi yaygındır.
• Ancak enfeksiyon hastalıkları antibiyotiklerin etki etmediği bakteri dışındaki pek çok mikrop (virüsler, mantarlar vb.) tarafından da oluşabilir.
• Antibiyotikler ise sadece bakterilere karşı etkili olan ilaçlardır.
• Antibiyotikler, diğer etkenlerle oluşan enfeksiyonlarda işe yaramadıkları gibi gereksiz antibiyotik kullanılması antibiyotik direncine neden olabilmektedir.
Antibiyotik Direnci Nedir?
• Antibiyotiklerin yanlış nedenlerle veya doğru olmayan biçimde kullanılması, bakterilerin sonraki tedavilere karşı direnç göstermesine neden olabilir.
• Antibiyotik direnci, bir bakterinin antibiyotiklerin etkilerine karşı koyabilme yeteneğidir.
• Antibiyotik direnci, bakterinin neden olduğu enfeksiyonu tedavi etmek veya önlemek amacıyla antibiyotiklerin etkisinin azalmasına veya yok olmasına neden olur. Bunun sonucunda ise, daha sonra antibiyotiğe ihtiyaç duyulduğunda antibiyotikler işe yaramazlar.
• Bu yalnızca antibiyotiği uygun olmayan biçimde kullanan kişi açısından değil, sonradan dirençli bakteriye yakalanma riski olan herkes için tehlike oluşturmaktadır.
Antibiyotik Direncinin Toplum Sağlığına Etkileri
• Organ nakli ve protez ameliyatı gibi cerrahi işlemlerin veya yoğun bakım tedavisi, kemoterapi tedavisi, prematüre doğan bebeklerin bakımı gibi işlemlerin uygulanmasında sıkıntılar yaşanmaktadır.
• Daha pahalı ilaçlar ile tedaviler gündeme gelmekte ve bu durumun ülkeye getirdiği ekonomik yük artmaktadır.
• Enfeksiyon sırasında hastanede kalış süresinde ve hastalığa bağlı ölüm sıklıklarında artış olabilmektedir.
Antibiyotik Kullanmadan Önce!!!
• Soğuk algınlığı ve grip; virüslerin neden olduğu ve çoğunlukla kendi kendine iyileşebilen hastalıklardır.
• Bu durumlarda antibiyotik kullanımı gerekmez. Antibiyotikler grip ve soğuk algınlığının tedavisine yardımcı olmamaktadır ve başka kişilere bulaşa engel olmamaktadır.
• Bu hastalıklarla başedebilmek için kuvvetli bir bağışıklık sistemi gereklidir.
• Nezle ve grip olunduğunda çoğu zaman; yatak istirahatidinlenme, yeterli ve dengeli beslenmek, bol sıvı almak çoğu zaman yeterlidir.
• Hastalık durumunda tedavi için antibiyotik gerekip gerekmediği konusunda karar verme yetkisi yalnızca doktora aittir.
• Gelecekte tedavi olabilmek için antibiyotik kullanımında sorumluluğun farkında olunmalıdır ve antibiyotikler doğru kullanılmalıdır.
Grip veya nezle isen, kendini koru antibiyotik alma.
Antibiyotikleri sadece doktorunuz önerdiğinde, eczacınızın danışmanlığında kullan.