Sıtma; insanlara parazit taşıyan sivrisineğin sokmasıyla bulaşan, zamanında tedavi edilmezse öldürücü olabilen, nöbetler halinde ateş ve titremeye neden olan bir enfeksiyon hastalığıdır.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre sıtma en çok Afrika kıtasında olmakla beraber, Asya, Güney Amerika, Uzak Doğu ve Orta Doğu’nun bazı ülkelerinde görülmektedir. 2016 yılında sıtma nedeniyle 445.000 kişi hayatını kaybetmiştir. Sıtmaya bağlı ölümlerin %92’si Afrika kıtasındaki ülkelerinden bildirilmiştir.
Ülkemizde yerli sıtma vakası görülmemektedir. Ancak yurtdışı vakalar tespit edilmektedir. Sıtma görülen ülkelere giden vatandaşlarımız buralardan paraziti alıp hastalığa yakalanmaktadır.
Sıtma insanlara nasıl bulaşır?
• Sıtma insanlara çoğunlukla parazit taşıyan sivrisineklerin sokması ile bulaşır.
• Diğer bulaş yolları nadir görülür.
Sıtma hastalığının bulguları parazit taşıyan sivrisineğin sokmasından sonra ortalama 7 – 30 gün içinde ortaya çıkar. Ancak bu süre 1 yıla kadar uzayabilir.
Sıtma hastalığının belirtileri nelerdir?
* Ateş
* Başağrısı,
* Bulantı-kusma
* Kas ağrısı ve güçsüzlüğü,
* Kırgınlık
* Titreme,
* Terleme,
Sıtma riskli ülkeye gitmeden en az 15 gün önce Seyahat Sağlığı Merkezlerine başvurarak gideceğiniz ülkedeki sıtma riski hakkında bilgi alabilir, hastalanmamak için gerekli tedbirleri öğrenebilir ve koruyucu ilaç temin edebilirsiniz.
Sıtma riskli ülke / bölge ziyaretlerinde sivrisinek sokmalarından korunmak için:
• Uzun kollu gömlek ve pantolon gibi vücutta açık yer kalmayacak şekilde mümkün olduğunca kapalı kıyafetlerin giyilmesi tercih edilmelidir.
• Konaklamak ve dinlenmek amacıyla kliması olan kapalı yerlerde veya kapı ve pencerelerinde sineklik olan yerlerde kalınmalıdır. Eğer gece dışarıda kalınacaksa cibinlik altında uyunması önerilmektedir.
• Gebe ve emziren kadınlar, güvenliği kanıtlanmış, Bakanlığımızdan ruhsatlı ve onaylı repellentler (sivrisinek kovucular) kullanmalıdır.
• Bu ürünler, mutlaka kullanma talimatı doğrultusunda uygulanmalıdır.
• Bebek ve çocuklarda kullanmadan önce mutlaka ürünün kullanma talimatı incelenmeli ve önerilen yaş gruplarında kullanılmasına dikkat edilmelidir.
• 2 aydan küçük çocuklarda repellent (sivrisinek kovucu) kullanılmamalıdır.
• Repellentler çocukların elleri, gözleri ve ağızları ile varsa ciltteki kesilere uygulanmamalıdır. Yetişkinler repellenti kendi ellerine sıktıktan sonra ellerini sürerek çocukların yüzlerine uygulamalıdır.
• Güneş koruyucu kullanılacaksa önce güneş koruyucu kullanılmalı, sonrasında repellent kullanılmalıdır.
• Bebek ve çocuklara kollarını ve bacaklarını örten giysiler giydirilmelidir.
• Bebeklerin ve çocukların korunması amacıyla bebek arabaları ve taşımak amacıyla kullanılan araçlarda sivrisineklerden korunmayı sağlayıcı tedbirler alınmalıdır.